Plastik periodontal tedavi, diş eti, alveolar mukozası ve çene kemiği gibi ağız içi yapıların işlevini ve estetiğini düzeltmek amacıyla uygulanan bir dizi cerrahi müdahaleyi kapsayan bir diş hekimliği alt dalıdır. Bu tedavi, çeşitli anatomik, gelişimsel veya travmatik nedenlerle ya da plak hastalığı nedeniyle oluşan sorunları önlemek veya düzeltmek için yapılır. “Plastik” kelimesi, Yunanca “şekil vermek” veya “modellemek” anlamına gelir ve bu tedavi, dişlerin ve çevresindeki dokuların yeniden şekillendirilmesi sürecini ifade eder.
Plastik Periodontal Tedavi Neden Yapılır?
Plastik periodontal tedavi, diş eti ve çevresindeki dokuların sağlığını iyileştirmek ve estetik görünümü düzeltmek amacıyla yapılır. Ağız içinde plak birikimi, travma veya gelişimsel bozukluklar gibi faktörler, diş eti çekilmesi, çene kemiğinde deformasyonlar veya diş köklerinin açığa çıkması gibi sorunlara yol açabilir. Bu tür durumlar, hem fonksiyonel hem de estetik açıdan sorun yaratır ve plastik periodontal tedavi bu tür problemlerin giderilmesi için kullanılır.
Bu tedaviler genellikle şu durumlar için uygulanır:
Düzensiz diş eti hattı: Gülüş esnasında aşırı diş eti görünümü, estetik kaygılara yol açar. Bu durumda fazla diş eti dokusu çıkarılarak, diş kronu daha görünür hale getirilir.
Diş köklerinin açığa çıkması: Diş eti çekilmesi sonucu diş kökleri açığa çıkar ve bu da dişlerin normalden uzun görünmesine neden olur. Bu estetik bozukluk, aynı zamanda diş hassasiyetine ve diş çürümesine yatkınlık yaratır.
Çene kemiği ve diş etlerindeki çöküntüler: Diş kaybı sonrası çene kemiğinde meydana gelen çöküntüler, doğal olmayan bir görünüm oluşturur. Bu durum, periodontal plastik cerrahi ile düzeltilebilir.
Plastik Periodontal Tedavi Kimlere Yapılır?
Plastik periodontal tedavi, diş eti ve çevresindeki dokularında ciddi sorunlar yaşayan herkese uygulanabilir. Genellikle diş eti hastalıklarından mustarip kişiler bu tedaviye ihtiyaç duyar. Diş eti hastalığı belirtileri arasında şişmiş, kırmızı ya da kanayan diş etleri, çiğneme sırasında ağrı, kötü ağız kokusu, gevşeyen dişler ve diş eti ile diş arasındaki derin cepler yer alır. Bu belirtilerden bir veya birkaçına sahip olan bireyler, diş hekimleri tarafından periodontal cerrahiye yönlendirilir.
Ayrıca, estetik kaygıları olan bireyler de plastik periodontal tedaviye başvurabilir. Örneğin, diş etlerindeki simetrik olmayan yapı, gülüş sırasında dişlerin olması gerektiğinden kısa görünmesi ya da diş köklerinin açığa çıkması gibi durumlar tedavi edilerek kişinin daha özgüvenli hissetmesi sağlanır.
Plastik Periodontal Tedavi Nasıl Yapılır?
Plastik periodontal tedavi, genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve birkaç farklı cerrahi teknikle uygulanabilir. Uygulanan teknik, hastanın ihtiyacına göre değişir. Bu tekniklerden bazıları şunlardır:
- Kemik grefti: Diş eti hastalığı nedeniyle çene kemiği zarar görmüşse, kemik grefti ile hasarlı bölgeye kemik dokusu yerleştirilir. Bu işlem, doğal kemik büyümesini teşvik eder ve diş kaybını önler.
- Flep ameliyatı: Diş etinde küçük kesiler yapılarak, dişin etrafındaki dokular kaldırılır. Diş ve diş eti altındaki bakteri ve plak temizlendikten sonra diş eti dokusu tekrar yerleştirilip dikilir.
- Yumuşak doku grefti: Diş eti çekilmesi sonucu açığa çıkan diş kökleri, ağız içinde başka bir bölgeden alınan yumuşak doku ile kapatılır. Bu yöntem, diş köklerini korurken, diş eti dokusunu da güçlendirir.
Plastik Periodontal Tedavisinin Avantajları Neler?
Plastik periodontal tedavi, ağız sağlığını ve estetik görünümü iyileştiren birçok avantaj sunar. Diş eti hastalığına bağlı sorunları giderirken, aynı zamanda kişinin kendine olan güvenini artırabilir.
Estetik görünümün iyileştirilmesi: Düzensiz diş eti hattı veya açığa çıkan diş kökleri gibi estetik bozukluklar düzeltilerek daha simetrik ve çekici bir gülüş sağlanır.
Diş hassasiyetinin azaltılması: Diş köklerinin açığa çıkması, dişlerde soğuk veya sıcak yiyecek ve içeceklere karşı hassasiyete neden olabilir. Plastik periodontal tedavi ile bu hassasiyet önemli ölçüde azaltılabilir.
Ağız sağlığının korunması: Diş eti dokusunun güçlendirilmesi, diş çürükleri ve diş kaybı riskini azaltır. Aynı zamanda periodontal hastalıkların ilerlemesi önlenir.
Plastik Periodontal Tedavisinin Riskleri
Her cerrahi müdahale gibi plastik periodontal tedavinin de bazı riskleri bulunmaktadır. Ancak, bu riskler genellikle düşük seviyededir ve uygun tedbirlerle minimize edilebilir.
Enfeksiyon riski: Cerrahi işlem sonrası enfeksiyon riski bulunur. Ancak, hastaya verilen antibiyotikler ve uygun ağız bakımı ile bu risk önemli ölçüde azaltılabilir.
Kanama ve şişlik: Ameliyat sonrası hafif kanama ve şişlik görülebilir. Bu, genellikle kısa süre içinde kendiliğinden geçer.
Greft başarısızlığı: Nadir durumlarda, yerleştirilen doku grefti kan dolaşımı sağlayamadığı için başarısız olabilir. Bu durumda ek cerrahi müdahale gerekebilir.
Plastik Periodontal Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedavi sonrası süreç, ağız sağlığının korunması açısından büyük önem taşır. Bu dönemde ağız hijyenine özen göstermek ve hekimin önerilerine uymak gerekir.
Yumuşak yiyecekler tercih edin: Ameliyat sonrası ilk hafta yumuşak yiyecekler tüketerek diş eti bölgesine baskı yapmaktan kaçınılmalıdır.
Düzenli diş fırçalama ve ağız bakımına devam edin: Cerrahi alan dışında dişler nazikçe fırçalanmalı ve enfeksiyon riskine karşı antibakteriyel gargara kullanılmalıdır.
Düzenli diş hekimi kontrolleri: Tedavi sonrası periyodik diş hekimi kontrollerine gitmek, tedavinin başarısını artıracaktır.
Diş eti ve çene kemiğinde yaşanan estetik ve işlevsel sorunlar, plastik periodontal tedavi ile düzeltilebilir. Periodontal plastik cerrahi, diş eti çekilmesi, diş köklerinin açığa çıkması ve düzensiz diş eti hattı gibi durumlarda etkili bir çözümdür. Tedavi sonrası iyi bir ağız hijyeni ve düzenli diş hekimi kontrolleri, tedavinin başarısı için kritiktir.
Plastik periodontal tedavi, hem fonksiyonel hem de estetik problemleri çözerek hastaların ağız sağlığını ve genel yaşam kalitesini artıran bir tedavi yöntemidir.
Plastik Periodontal Tedavi ile İlgili Bilimsel Yayınlar
Cureus dergisinde Eylül 2024 tarihinde yayımlanan “From Healing to Regeneration: A Comprehensive Review of the Efficacy of Platelet-Rich Fibrin in Periodontal Plastic Surgery Procedures” konulu derleme, periodontal plastik cerrahide platelet açısından zengin fibrin (PRF) uygulamalarının etkinliğini incelemektedir. Çalışmanın amacı, PRF’nin periodontal iyileşme ve rejenerasyonu teşvik etmedeki rolünü vurgulamaktır. Yöntem olarak, farklı PRF formları, örneğin lökosit ve platelet açısından zengin fibrin, gelişmiş PRF ve enjeksiyon yoluyla kullanılan PRF ele alınmıştır. Ayrıca PRF’nin, diş etrafındaki keratinize doku genişliği artırma ve kök örtme gibi çeşitli periodontal işlemlerdeki kullanımları değerlendirilmiştir. Sonuçlar, PRF’nin biyolojik faydaları arasında daha hızlı yara iyileşmesi, ameliyat sonrası ağrının azalması ve kanamanın daha iyi yönetimi olduğunu göstermektedir. Bu inceleme, PRF’nin klinik uygulamalarda daha iyi sonuçlar vermesi için standart protokollerle daha fazla araştırma yapılmasını önermektedir.
Periodontol 2000 dergisinde Eylül 2024 tarihinde yayımlanan “Introduction and overview on autogenous Platelet concentrates” adlı çalışmada, otolog platelet konsantrelerinin (APC’ler) yumuşak ve sert doku rejenerasyonunda kullanımı incelenmiştir. Amaç, klinisyenlere bu biyomateryallerin kullanımına dair güncel bilgiler sunmaktır. Yöntem olarak, APC’lerin hazırlanma yöntemleri ve doku iyileşmesine etkileri ele alınmış, bilimsel kanıtlar ve klinik bulgular basit tablolarla özetlenmiştir. Sonuçlar, APC’lerin alveolar sırt korunması, sinüs tabanı yükseltilmesi, periodontal cerrahi ve kemik rejenerasyonu gibi farklı uygulamalarda yarar sağlayabileceğini göstermektedir. Değerlendirme olarak, APC’lerin klinik kullanımına yönelik adım adım rehber sunulmuş, ayrıca eksik kalan alanlar belirlenmiştir. APC’lerin yaraların iyileşmesine katkısı vurgulanmış ve ileri araştırmalar önerilmiştir.
Ankara Çankaya Çukurambar bölgesinde hizmet veren Perspektif Diş Polikliniğine tüm soru ve görüşlerinizi iletebilir ve ayrıca Diş Taşı Temizliği, Bruksizm Tedavisi, 20 Yaş Diş Çekimi, Apikal Rezeksiyon, Gömülü Diş Çekimi, İmplant Tedavisi, Çocuk Diş Hekimliği, Diş Beyazlatma, Diş Eti Çekilmesi, Diş Eti Estetiği, Küretaj, Gülüş Tasarımı, İnley ve Onley Diş Restorasyonları, Porselen Lamina ve Zirkonyum Diş Kaplama konularında İletişim sayfamız üzerinden randevu alabilirsiniz.
Bu makale Perspektif Diş Polikliniği tarafından hazırlanmıştır.