Panoramik diş röntgeni, diş hekimlerinin tüm çene yapısını ve dişlerin tamamını tek bir görüntüde incelemelerine olanak tanıyan bir görüntüleme tekniğidir. Bu makalede, panoramik diş röntgeninin ne olduğu, nasıl çekildiği, riskleri, hangi yaşta çekilmesi gerektiği ve gebeler için uygun olup olmadığı gibi konuları ele alacağız.
Bir Diş Hekimi Neden Panoramik Röntgene İhtiyaç Duyar?
Diş hekimleri, hastalarının genel ağız ve çene sağlığını değerlendirmek için panoramik röntgene ihtiyaç duyarlar. Panoramik röntgenler, çene kemiği, sinüsler, temporomandibular eklem (çene eklemi) ve dişlerin genel durumunu gösterir. Bu geniş kapsamlı görüntü, diş hekimlerinin ağız içindeki gizli problemleri tespit etmelerine yardımcı olur. Özellikle gömülü dişler, çene tümörleri, kistler ve kemik anomalileri gibi durumlar panoramik röntgenle tespit edilebilir. Ayrıca, ortodontik tedavi planlaması ve implant yerleştirilmesi gibi prosedürlerde de kullanılır.
Panoramik Diş Röntgeni Nasıl Çekilir?
Panoramik diş röntgeni çekimi, hastanın çene yapısının tam bir görüntüsünü elde etmek için kullanılan bir işlemdir. Bu işlem sırasında hasta, çenesini sabit tutmak için bir plastik aparata ısırır ve başı özel bir konumda sabitlenir. Röntgen cihazı, hastanın başının etrafında dönerek çeşitli açılardan görüntüler alır ve bunları birleştirerek tam bir panoramik görüntü oluşturur. Bu işlem genellikle birkaç dakika sürer ve ağrısızdır.
Panoramik Diş Röntgeninin Riskleri Nelerdir?
Panoramik diş röntgeni, düşük düzeyde iyonize radyasyon kullanır, bu nedenle riskleri oldukça düşüktür. Ancak, tüm tıbbi görüntülemelerde olduğu gibi, gereksiz radyasyon maruziyetinden kaçınmak önemlidir. Radyasyon dozu düşük olsa da, özellikle çocuklar ve hamileler için ekstra dikkat gerektirir. Modern dijital röntgen cihazları, geleneksel film tabanlı sistemlere göre daha az radyasyon kullanır ve daha güvenlidir.
Çocuklar ve Gebeler Panoramik Çektirebilir mi?
Her çocuk benzersizdir ve diş röntgeni çekim ihtiyacı, çocuğun tıbbi ve diş sağlığı geçmişi göz önünde bulundurularak belirlenmelidir. Bebek azı dişleri arasında boşluk kalmadığında, çürükleri erken tespit etmek için genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında bitewing röntgenleri çekilir. Panoramik röntgenler ise genellikle kalıcı dişlerin çıkmaya başladığı 7-9 yaş aralığında çekilir.
Gebelik sırasında radyasyon maruziyetini en aza indirmek önemlidir. Bu nedenle, gerekli olmadıkça hamile kadınlara panoramik röntgen çekilmesi önerilmez. Ancak, acil bir durum söz konusuysa ve diş hekiminin klinik değerlendirmesi sonucu panoramik röntgen çekilmesi gerekiyorsa, anne karnındaki bebeği korumak için kurşun yelek gibi koruyucu önlemler alınarak çekim yapılabilir.
Panoramik Diş Röntgeni ile İlgili Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Panoramik diş röntgeni çekildikten sonra, hastanın herhangi bir özel önlem almasına gerek yoktur. Ancak, elde edilen görüntülerin değerlendirilmesi ve olası sorunların tespiti için diş hekimi ile takip randevusu planlanmalıdır. Diş hekimi, röntgen sonuçlarına göre gerekli tedavi planını oluşturacak ve hastayı bilgilendirecektir.
- Panoramik röntgen, tüm çene yapısını ve dişlerin tamamını tek bir görüntüde inceleme olanağı sağlar.
- Gömülü dişler, çene tümörleri ve kemik anomalileri gibi sorunlar panoramik röntgenle tespit edilebilir.
- Modern dijital röntgen cihazları, daha az radyasyon kullanarak daha güvenli görüntüleme sağlar.
- Panoramik röntgen genellikle kalıcı dişlerin çıkmaya başladığı 7-9 yaş aralığında çekilir.
- Gebelik sırasında gerekli olmadıkça panoramik röntgen çekilmemeli, çekilmesi gerekiyorsa koruyucu önlemler alınmalıdır.
Sonuç olarak, panoramik diş röntgeni, diş hekimlerinin genel ağız ve çene sağlığını değerlendirmek için kullandıkları önemli bir görüntüleme aracıdır. Doğru zamanlamayla ve uygun koruyucu önlemlerle kullanıldığında, hem çocuklar hem de yetişkinler için güvenli ve etkili bir teşhis yöntemi sunar.
Panoramik Diş Röntgeni ile İlgili Bilimsel Yayınlar
J Esthet Restor Dent dergisinde Haziran 2024 tarihinde yayımlanan “Accuracy of an intraoral scanner with near-infrared imaging feature in detection of interproximal caries of permanent teeth: An in vivo validation” konulu çalışmanın amacı, yakın kızılötesi görüntüleme (NIRI) özelliğine sahip bir ağız içi tarayıcının interproksimal çürüklerin teşhisindeki doğruluğunu değerlendirmek ve bunu görsel-dokunsal yöntem (VTM), ısırma radyografisi (BWR) ve panoramik radyografi (PR) ile karşılaştırmaktır. Çalışmada, 22 gönüllüden alınan 639 arka dişin (mezial-distal) interproksimal yüzeyi incelenmiştir. Çürükler, VTM, BWR, PR ve NIRI ile skorlanmıştır. Lezyonlar, çürük yok (0), erken mine lezyonu (EEL, 1) ve dentin-mine bileşkesini (DEJ) içeren lezyonlar (2) olarak değerlendirilmiştir. Uyumluluk seviyelerini değerlendirmek için McNemar, Kappa ve Fleis Kappa testleri kullanılmıştır. Doğrulama sonrası eşleşme oranlarını belirlemek için Pearson’s Chi-square testi uygulanmıştır. İnceleme yöntemleri arasında iyi bir uyum gözlenmiştir (Ƙ = 0.613; p < 0.001). İkili karşılaştırmalarda, DEJ içeren lezyonlar için tüm yöntemler arasında orta düzeyde uyum görülmüş, BWR ve NIRI arasında istatistiksel olarak iyi bir uyum gözlenmiştir (Ƙ = 0.675; p < 0.001). Doğrulama sonucunda, NIRI’nin molar dişlerde doğruluğu EEL’lerde %85.2, premolar dişlerde %75.7; DEJ içeren lezyonlarda ise molarlarda %85.2, premolarlarda %70 olarak belirlenmiştir. NIRI özellikli ağız içi tarayıcılar, özellikle kalıcı molar dişlerde interproksimal çürüklerin teşhisinde kullanılabilir. Bu yöntem, erken çürük teşhisinde iyonlaştırıcı radyasyonun zararlı etkilerini önleyerek hastaların ağız sağlığını iyileştirebilir.
J Imaging Inform Med dergisinde Temmuz 2024 tarihinde yayımlanan “RadImageNet and ImageNet as Datasets for Transfer Learning in the Assessment of Dental Radiographs: A Comparative Study” adlı çalışmanın amacı, RadImageNet kullanılarak önceden eğitilmiş modellerin, diş görüntüleme modalitelerinde ImageNet önceden eğitilmiş modellerle karşılaştırıldığında üstün performans gösterip göstermediğini değerlendirmektir. Çalışmada, iki diş görüntüleme veri seti kullanılmıştır: panoramik radyografilerden fazla diş varlığını sınıflandırma ve lateral sefalometrik radyografilerden cinsiyet sınıflandırma. Performans, eğri altındaki alan (AUC) değerleri ile değerlendirilmiştir. Panoramik radyografi veri setinde, RadImageNet modelleri ortalama 0.68 ± 0.15 AUC değerine ulaşırken (p < 0.01), ImageNet modelleri 0.74 ± 0.19 AUC değerine ulaşmıştır. Buna karşılık, lateral sefalometrik veri setinde RadImageNet modelleri ortalama 0.76 ± 0.09 AUC, ImageNet modelleri ise 0.75 ± 0.17 AUC değeri göstermiştir. RadImageNet ve ImageNet modellerinin transfer öğrenme performansı, kullanılan diş görüntüleme veri setine bağlı olarak değişmektedir. RadImageNet, tıbbi görüntü analizi için daha uygun olabilir.
Ankara’da Diş İçin Nereye Gitmeli?
Diş hekimi seçerken dikkat edilmesi gerekenler, sağlıklı bir ağız ve diş sağlığı için oldukça önemlidir. Güvenilir kaynaklardan öneriler almak, hasta yorumlarını okumak, diş hekiminizin eğitim ve deneyimlerini sorgulamak, hijyen standartlarına dikkat etmek ve açık iletişim kurmak, doğru diş hekimini bulmanızda size yardımcı olacaktır. Unutmayın, diş hekiminizle kuracağınız sağlam bir ilişki, ağız ve diş sağlığınız için uzun vadede büyük faydalar sağlayacaktır. Perspektif Diş Polikliniğimizde tedavi gören hastaların yorumlarına buradan göz atabilirsiniz.
Açık iletişim, yüksek mesleki deneyimimiz, temizlik ve hijyene uygun fiziki olanaklarımız ile Perspektif Diş Polikliniği olarak hastalarımız için son teknolojiyi kullanmanın yanı sıra en son yayınlanan bilimsel araştırmaların ışığında, diş hekimleri olarak bizler kendimizi güncel tutuyor ve hasta memnuniyeti için elimizden gelen çabayı gösteriyoruz. Ankara Çankaya Çukurambar bölgesinde hizmet veren Perspektif Diş Polikliniğine tüm soru ve görüşlerinizi iletebilir ve ayrıca Diş Taşı Temizliği, Bruksizm Tedavisi, 20 Yaş Diş Çekimi, Apikal Rezeksiyon, Gömülü Diş Çekimi, İmplant Tedavisi, Çocuk Diş Hekimliği, Diş Beyazlatma, Diş Eti Çekilmesi, Diş Eti Estetiği, Küretaj, Gülüş Tasarımı, İnley ve Onley Diş Restorasyonları, Porselen Lamina ve Zirkonyum Diş Kaplama konularında İletişim sayfamız üzerinden randevu alabilirsiniz.
Bu makale Perspektif Diş Polikliniği tarafından hazırlanmıştır.
