Makroglossi, dilin normal boyutlarının üzerine çıkarak büyümesi durumudur. Genellikle çocuklarda gözlemlenen bu rahatsızlık, dilin yapısındaki dokuların aşırı büyümesi veya genişlemesiyle ortaya çıkar. Dilin büyümesi; nefes almayı, konuşmayı, beslenmeyi ve ağız yapısını olumsuz etkileyebilir, bu nedenle işlevsel ve estetik açıdan sorunlara yol açabilir.
Dil Büyümesi (Büyük Dil ) Belirtileri Nelerdir?
Makroglossi belirtileri, dilin büyüklüğüne ve duruma bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genel olarak makroglossi olan kişilerde görülebilecek belirtiler şunlardır:
- Nefes Alma Sorunları: Büyük dil, hava yolunu daraltarak nefes almayı zorlaştırabilir, hatta uyku apnesine yol açabilir.
- Yutma Güçlüğü (Disfaji): Dilin ağız içindeki hacmi arttıkça yutma refleksi zorlaşır, bu da özellikle çocuklarda beslenme problemlerine yol açabilir.
- Konuşmada Zorluklar: Dil büyümesi konuşma yetisini etkileyerek seslerin doğru çıkarılmasını engelleyebilir ve konuşmanın anlaşılmasını zorlaştırabilir.
- Aşırı Tükürük Üretimi ve Ağız Kenarında Yaralar: Dilin ağız içinde yeterince yer bulamaması tükürük akışını artırır, bu da ağız kenarlarında tahrişe neden olabilir.
- Dil Üzerinde İzalı Yapılar (Skalloplu Dil): Büyük dil, dişlere temas ettiğinde dilin kenarlarında baskı izleri (izalı dil) meydana gelebilir.
İleri seviyede dil büyümesi olan kişilerde, dilin sürekli olarak ağzın dışına taşması gibi durumlar görülebilir. Bu tür vakalarda dil, kuruma, enfeksiyon ve yaralanma gibi tehlikelere karşı daha savunmasız hale gelir.
Dil Büyümesi (Büyük Dil )Neden Olur?
Makroglossi hem doğuştan gelen hem de sonradan ortaya çıkan durumlarla ilişkilidir. Bu durumun en yaygın nedenleri arasında aşağıdaki etkenler yer alır:
- Genetik Bozukluklar ve Sendromlar: Makroglossi doğuştan geliyorsa, sıklıkla Beckwith-Wiedemann sendromu, Down sendromu veya konjenital hipotiroidizm gibi genetik hastalıklarla bağlantılıdır.
- Edinilmiş Hastalıklar: Yetişkinlerde ortaya çıkan dil büyümesi, hipotiroitizm veya amiloidoz gibi metabolik veya endokrin hastalıkların bir sonucu olabilir. Özellikle amiloidoz, yetişkinlerde makroglossinin en sık görülen nedenlerinden biridir.
- Tümörler veya Enfeksiyonlar: Bazı benign veya malign tümörler, dilde büyümeye yol açabilir. Ayrıca, travmalar ve bazı ciddi enfeksiyonlar (örneğin difteri) da makroglossiye neden olabilir.
Bu çeşitli nedenler doğrultusunda dil büyümesinin temel sebebi belirlenerek uygun tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Dil Büyümesi(Makroglossi) Tanısı Nasıl Konulur?
Makroglossi tanısı genellikle fiziksel muayene ve destekleyici bazı tanı testleri ile konur. Uzman doktor, tanıyı netleştirmek için çeşitli yöntemlere başvurabilir:
- Fiziksel Muayene: Doktor, dilin boyutunu ve ağız içindeki pozisyonunu değerlendirir, ayrıca yutma ve konuşma işlevlerini inceleyebilir.
- Görüntüleme Yöntemleri: Tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG), dilin boyutunu ve hava yolu üzerindeki etkilerini daha net görmek için kullanılır.
- Kan ve Genetik Testler: Hipotiroitizm veya amiloidoz gibi hastalıkları belirlemek amacıyla kan testleri yapılabilir. Genetik sendromlardan şüpheleniliyorsa genetik testler uygulanabilir.
Gerekli görülen testler ile dil büyümesinin altında yatan neden belirlenmeye çalışılır. Böylece, en uygun tedavi yaklaşımı seçilir.
Dil Büyümesi(Makroglossi) Kimlerde Görülür?
Makroglossi sıklıkla çocuklarda ve genetik sendromlara sahip bireylerde görülse de bazı yetişkinlerde de belirli sağlık sorunları ile ilişkili olarak ortaya çıkabilir.
- Çocuklarda Görülen Vakalar: Özellikle Beckwith-Wiedemann sendromu ve Down sendromu gibi doğumsal genetik hastalıklar makroglossi riskini artırır.
- Yetişkinlerde Görülen Vakalar: Edinilmiş sağlık sorunları, örneğin hipotiroitizm ve amiloidoz, yetişkinlerde makroglossiye yol açabilir.
Çocuklukta görülen vakalar genellikle doğumsal bozukluklardan kaynaklanırken, yetişkinlerde dil büyümesi sonradan gelişen sağlık sorunlarına bağlıdır.
Dil Büyümesi(Makroglossi) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Makroglossinin tedavisi dil büyümesinin altında yatan nedene göre farklılık gösterir. Uygulanan tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
- Konuşma Terapisi: Hafif vakalarda dilin doğru kullanımını öğrenmeye yönelik konuşma terapileri, konuşma problemlerini hafifletebilir.
- İlaç Tedavisi: Hipotiroitizm gibi tedavi edilebilir hastalıklar için hormon tedavisi uygulanabilir. Ayrıca, bazı durumlarda dildeki şişliği azaltmak için kortikosteroid ilaçlar kullanılabilir.
- Cerrahi Müdahale: İleri düzey vakalarda dil küçültme ameliyatı yapılır. Bu işlem, dilin ağız içinde daha rahat bir şekilde durmasını sağlar ve fonksiyonel sorunları azaltır.
Doğuştan gelen genetik bozukluklar veya metabolik rahatsızlıklar nedeniyle tedavi zor olabilir ancak erken müdahale ile durumun ilerlemesi ve komplikasyonlar önlenebilir.
Dil Büyümesi(Makroglossi) ile İlgili Bilinmesi Gerekenler
- Makroglossi genetik veya edinsel sağlık sorunları ile ilişkilidir: Çoğu zaman Beckwith-Wiedemann ve Down sendromları gibi genetik hastalıklar bu duruma yol açar.
- Erken teşhis, tedavi sürecinin etkisini artırır: Tanı sonrası konuşma terapisi veya ilaç tedavisi gibi yöntemlerle makroglossi kontrol altına alınabilir.
- Cerrahi müdahale, ileri vakalarda işlevsel bir çözümdür: Glossektomi ameliyatı ile dilin boyutları küçültülerek solunum ve konuşma problemleri hafifletilebilir.
- Makroglossi, çocuklarda uzun vadeli gelişim sorunlarına neden olabilir: Ağız yapısı ve konuşma gelişiminde kalıcı etkiler yaratabilir, bu nedenle erken müdahale önemlidir.
Makroglossi, bireyin yaşam kalitesini düşüren ancak erken müdahale ile kontrol altına alınabilecek bir durumdur.
Dil Büyümesi(Makroglossi) ile İlgili Bilimsel Yayınlar
Orphanet J Rare Dis dergisinde Ekim 2024 tarihinde yayımlanan “Morphometric measurements of intraoral anatomy in children with Beckwith-Wiedemann syndrome: a novel approach” konulu çalışmada amaç Beckwith-Wiedemann sendromu (BWS) olan ve sıklıkla makroglossi ile karşılaşan hastalarda, intraoral anatomiyi nesnel olarak ölçen, kullanımı kolay bir araç geliştirmektir. 12/2021 – 01/2024 arasında 2-17 yaş arası BWS’li çocuklar çalışmaya alınmıştır. Lazer cetveli ile dijital ağız içi fotoğraflar çekilmiş ve ImageJ yazılımı ile morfometrik ölçümler yapılmıştır. Ölçümler ile BWS klinik skoru, yüzde mozaizm ve dil küçültme cerrahisi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. 49 BWS hastasında ağız genişliği, yüksekliği ve dil morfolojisi varyasyonları tespit edilmiştir. Özellikle IC2 LOM varyantına sahip olanlarda dil ve ağız genişliği diğer varyantlardan daha fazla, pUPD11 olanlarda ise daha dar bulunmuştur. BWS’de intraoral morfometrik ölçümler, fenotipik yükle ilişkili olup, dilin morfolojik özellikleri BWS varyantlarına göre farklılık göstermiştir.
J Craniofac Surg dergisinde Eylül 2024 tarihinde yayımlanan “The Peripheral Reduction With Keyhole Tongue Reduction Technique for Macroglossia in Beckwith-Wiedemann Syndrome” adlı çalışmada Beckwith-Wiedemann sendromlu (BWS) hastalarda görülen makroglossi, diş-iskelet gelişimini, solunum, konuşma ve beslenmeyi olumsuz etkileyebileceği belirlenmiştir. Dil küçültme ameliyatı semptomları iyileştirebilir, ancak standart bir cerrahi yaklaşım bulunmamaktadır. BWS için kullanılan bir dil küçültme tekniğinin etkinliğini vurgulayan bir video ve gözlemsel yorum sunulmuştur. Çevresel rezeksiyon ve anahtar deliği tekniği, dil hacmini güvenle azaltırken lateral nörovasküler yapıları korumuş, ameliyat sırasında görüşü optimize etmiş ve kanamayı sınırlamıştır. BWS’de semptomatik makroglossinin tedavisinde, anahtar deliği yaklaşımıyla yapılan çevresel dil küçültme cerrahi tekniği etkili bir seçenek olarak değerlendirilmektedir.
Ankara Çankaya Çukurambar bölgesinde hizmet veren Perspektif Diş Polikliniğine tüm soru ve görüşlerinizi iletebilir ve ayrıca Diş Taşı Temizliği, Bruksizm Tedavisi, 20 Yaş Diş Çekimi, Apikal Rezeksiyon, Gömülü Diş Çekimi, İmplant Tedavisi, Çocuk Diş Hekimliği, Diş Beyazlatma, Diş Eti Çekilmesi, Diş Eti Estetiği, Küretaj, Gülüş Tasarımı, İnley ve Onley Diş Restorasyonları, Porselen Lamina ve Zirkonyum Diş Kaplama konularında İletişim sayfamız üzerinden randevu alabilirsiniz.
Bu makale Perspektif Diş Polikliniği tarafından hazırlanmıştır.
